Ostoja położona jest na odcinku doliny między Surażem a Żółtkami, na zachód od Białegostoku. Zajmuje powierzchnię ponad 23 tys. ha. Od południa styka się ostoją Dolina Górnej Narwi, zaś od północy obszar zamyka szosa Białystok-Warszawa.

 

 

Dolina ma charakter rozległej sieci kanałów i odnóg rzecznych, których część jest aktywna a część zarasta roślinnością wodną. Mówi się o "polskiej Amazonii", tej części Narwi nigdy nie udało się zmeliorować oprócz odcinka północnego Pańki-Żółtki, który obecnie jest renaturalizowany przez Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. W części południowej, między Łapami a Surażem sporo jest wypasanych i wykaszanych łąk. Zagrożeniem dla czystości wód Narwi są ścieki przemysłowe i komunalne z miejscowości Łapy przyśpieszające eutrofizację wód.

 

 

Biotopy charakterystyczne dla Doliny są unikalne w skali kraju . Mają tu suedliska bąki , błotniaki stawowe , bączeki , podróżniczki  czy nawet wodniczki . W okresie przelotów wiosennych w dolinie zatrzymują się gęsi białoczelne (do 2000 os), bataliony (500-1000 os) i szereg innych ptaków wodno-błotnych.

 

 

Wiosna - w zależności od poziomu wód i rozlewisk szereg miejsc wartych jest odwiedzenia w celu obserwacji przelotów gęsi i później ptaków siewkowatych. W rejonie Suraża na łąkach położonych na NW od wsi corocznie zatrzymują się gęsi białoczelne i gęsi zbożowe (do 1000 os). W kwietniu i maju przebywają tutaj bataliony i łęczaki (do 500 os). Trafiają się bernikle białolice . Interesujące są łąki koło wsi Łuplanka Stara i spore rozlewisko położone na wschód od wsi. Można tu spotkać całe spektrum kaczek - rożeńce , płaskonosy , krakwy , cyranki . Na przelocie zatrzymują się rybitwy wielkodziobe (do 5 os). Okolice Waniewa z kolei to dobry teren na posłuchanie wodniczek . Nie ma ich tu za wiele ale łatwo jest znaleźć tuż na SE od wsi. Jest tu też dość ciekawie położona wieża obserwacyjna. Ostatnio pojawiły się lęgowe pliszki cytrynowe . Kolejny ciekawy punkt to grobla łącząca Kurowo i Kruszewo, gdzie niegdyś biegła główna szosa łącząca Białystok i Warszawę. Z grobli mamy dobry widok na dolinę, w okresie przelotu pojawiają się tu np kobczyki , zaś w pobliskich wierzbach licznie gnieżdżą się podróżniczki . Ptak ten liczny jest również w okolicach wsi Pańki i Rogowo - tamtejszymi gruntowymi drogami można się wybrać na spacer w dolinę i posłuchać podróżniczków, wodników czy derkaczy, które pojawiają się coraz liczniej dzięki działaniom renaturalizacyjnym PTOP.

 

Lato to okres dość ospały i w zasadzie jedynie wędrując w poprzek doliny np kładką między Waniewem a Śliwnem (otwarta w 2008 roku) mamy szansę zobaczyć ptasie rodziny lub dostrzec polujące błotniaki .  Podobne możliwości daje też grobla Kruszewo-Kurowo czy kładka przy dworku w Kurowie.

 

W okresie jesiennym i zimowym dolina Narwi pustoszeje i jedynie na obrzeżach łąk i w pobliżu wsi można zaobserwować koczujące myszołowy włochate , błotniaki zbożowe . Warto zajrzeć na kompleks łąk położony na północ od wsi Topilec-Kolonia. Zaś w pobliżu Topilca można odwiedzić stawy rybne (obiekt prywatny - wejście uzgadniamy z właścicielami) gdzie zatrzymują się przelotne siewkowce . Na niezamarzających oparzeliskach Narwi można spotkać zimujące cyraneczki , sporadycznie wodniki .

 

Bagienną Dolinę Narwi przecina kilka traktów komunikacyjnych. Dojazd do części południowej ułatwia szosa do Suraża a tam mamy kilka dróg gruntowych prowadzących wprost na łąki. W okresie wiosennym lepiej poruszać się tam pieszo bo drogi są podtopione. W części środkowej do doliny można dotrzeć od strony Łuplanki Starej gruntowymi drogami na wschód od wsi. Piękną panoramę doliny możemy podziwiać z wsi Bokiny. Dobry dojazd do Bokin zapewnia szosa Białystok -Wysokie Mazowieckie. Na groblę w Kruszewie prowadzi szosa z Białegostoku, zaś na brzeg zachodni trzeba jechać od północy, szosą Białystok-Warszawa, odbijając na południe koło Pajewa. Niektóre ze szlaków bądź ścieżek pieszych wymagają wniesienia opłaty - np kładka koło pałacyku w Kurowie (siedziba Parku Narodowego).

 

 

W dolinie Narwi o nocleg najłatwiej w kwaterach agroturystycznych i małych pensjonatach. Niedaleko stąd do Białegostoku, gdzie wybór możliwości zakwaterowania jest duży.

 

Waniewo - Baza Turystyki Bagiennej - http://www.biebrza-narew.pl/narew.php

 

Usługi przewodnickie z zakresu "bird-watchingu" (o ile są dostępne)

 

Usługi przewodnickie świadczą m.in. właściciele pensjonatu w Waniewie oraz licencjonowani przewodnicy z Białegostoku,

np Łukasz mazurek : http://www.wildpoland.com/

czy Michał Polakowski: michal.polakowski@wp.pl