Rodzina
jastrzębiowate
Opis
76-93 cm
Nasz największy orzeł z rodzaju Aquila, wielkością ustępujący tylko bielikowi. Sylwetka smukła z długimi skrzydłami i dość długim ogonem. Ubarwienie dorosłych ptaków brunatne, upstrzone jaśniejszymi piórami na wierzchu, z rdzawobrązową grzywą na głowie i karku. Młode ptaki różnią się białymi plamami na spodzie skrzydeł i białą nasadą ogona. Podczas krążenia trzyma skrzydła uniesione w kształcie płytkiego V.
Rozmieszczenie
Jako ptak lęgowy występuje przede wszystkim w Karpatach od Tatr po Bieszczady oraz pojedyncze pary na Pomorzu i Mazurach. Koczujące ptaki widywane są w całym kraju
Występowanie
Preferuje rozległe, stare, mało uczęszczane lasy, zwłaszcza górskie, na niżu chętnie w pobliżu bagien
Siedliska
Bory, grądy, mokradła i bagna, hale
Liczebność
Skrajnie nielicznie lęgowy – ok. 40 par
Gniazdo
Na półce skalnej urwiska lub na drzewie. Gniazdo zbudowane z gałęzi i patyków ozdobione zielonymi gałązkami, o dużych rozmiarach zależnych od wieku gniazda, które jest używane wielokrotnie
Lęg
Zwykle 2 brązowo plamkowane jaja. Wysiadywanie rozpoczynane od pierwszego jaja trwa 43-45 dni. Zazwyczaj przeżywa tylko starsze pisklę. Młode uzyskują samodzielność po 65-70 dniach
Pokarm
Różnej wielkości ssaki, ptaki, gady, a także padlina. Zdobycz chwytana głównie na ziemi, rzadziej w locie
Wędrówki
Osiadły lub koczujący
Status ochronny i zagrożenia
Gatunek chroniony, wymieniony w Dyrektywie ptasiej i w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako silnie zagrożony. Jest wrażliwy na zmiany w środowisku i narastającą presję turystyki górskiej
Wskazówki obserwacyjne
Łatwy do pomylenia z innymi orłami, zwłaszcza jeśli brak bezpośredniego porównania wielkości