Szlachar
(Mergus serrator)

rodzina

kaczkowate

opis

Długość ciała: 51-62 cm

Wielkości krzyżówki, mniejszy i smuklejszy od nurogęsi. Samiec w szacie godowej łatwy do rozpoznania po czarnej, zielono połyskującej głowie z rozczapierzonym czubem, rdzawobrązowej, czarno plamkowanej piersi, popielatych bokach i czarno-białym wierzchu ciała. Samica płowoszara z brązową głową z krótszym czubem i białawą przodem szyi. Dziób smukły, brązowy z wierzchu, czerwony od spodu.

Ta piękna kaczka stała się obecnie dużą rzadkością, gdyż wymaga czystych i obfitujących w ryby jezior i nie toleruje na lęgowiskach nasilającej się turystyki wodnej.

miejsca

Gniazduje bardzo lokalnie na Pojezierzu Kaszubskim i na Mazurach oraz w Zatoce Puckiej; w okresie po lęgowym spotykany w całym kraju, najliczniej na Bałtyku

siedlisko

Czyste i spokojne jeziora z wyspami, poza okresem lęgowym spotykany licznie na wodach przybrzeżnych Bałtyku

liczebność

Skrajnie nieliczny ptak lęgowy; ok. 15 par lęgowych

gniazdo

Zwykle na wyspie jeziora, pod osłoną roślinności zielnej lub pod krzakiem w pobliżu wody; płytkie zagłębienie wyścielone liśćmi i puchem

lęg

7-12 kremowych jaj. Wysiadywanie 31-32 dni. Samica wodzi młode przez ok. dwa miesiące

pokarm

Niewielkie ryby, a także skorupiaki i mięczaki

wędrówki

Wędrowny. Przylot: III-V, odlot: X-XI, regularnie zimuje na wybrzeżu Bałtyku

ochrona

Gatunek chroniony, wymieniony w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako silnie zagrożony wyginięciem, i w Dyrektywie ptasiej; zagrożony utratą siedlisk lęgowych i rozwojem turystyki wodnej